Ja i Kosmos jesteśmy silnie związani. W mieście najbardziej boli mnie to, że patrząc w niebo zwykle nie widzę gwiazd – łuna świateł aglomeracji tłumi ich blask i rozjaśnia kosmiczny mrok, który powinien pozwalać na zgubienie się w swoich ciemnościach. Słowo „kosmos”, które używam w codziennych wypowiedziach jako zamiennik „siły wyższej” jest dla mnie także równoznaczny z losem, przeznaczeniem, a nawet swoistą opieką. Kosmos rozumiany jako spoglądanie w przeszłość i jej akceptacja (pewnie to wiecie, ale większość widzianych z Ziemi gwiazd już nie istnieje, ale były tak daleko, że ich dawne światło dopiero przebywa „do nas” drogę; znikną one z naszego nieba dopiero z czasem) znalazł nawet miejsce na moim ciele w formie tatuażu. Być może dlatego właśnie powieść Christopha Marzi „Heaven. Miasto elfów” okazała się dla mnie ostatecznie ważniejsza niż pierwotnie przypuszczałam, że będzie.

Baśniowa, ale i nieco mroczna (po raz kolejny przybijam mentalną piątkę braciom Grimm), okładka tej książki w sposób wyważony łączy magiczny nastrój fantasy z współczesnym chłodem wielkich miast. Nowoczesna architektura pogrążona w mroku nocy została nieco rozświetlona blaskiem nienaturalnie dużych rozmiarów księżyca. Stonowane fiolety, błękity i zielenie mają w sobie coś niepokojącego, ale i eterycznego. Całość podkreśla okalająca grafikę okładki, misternie zdobiona brama, której ulokowanie każe zastanowić się nad tym do wkroczenia, na jaką drogę właściwie zachęca ów portal – nieba czy ziemi? A może jednego i drugiego?

David ma osiemnaście lat i bagaż doświadczeń za sobą. Pewnego dnia po prostu uciekł z domu w Cardiff, nie informując przy tym nikogo gdzie i dlaczego się udał. Schronienie znalazł w londyńskim antykwariacie, gdzie przygarnęła go starsza panna Trodwood. Chłopak tylko na otwartych przestrzeniach czuje się wolny. Co więcej, najlepiej, gdy owe otwarte przestrzenne ulokowane są odpowiednio wysoko. David z przyjemnością przemieszcza się po Londynie skacząc po dachach. Pewnej nocy na jednym z nich spotyka Heaven, dziewczynę, której chwilę wcześniej wyrwano serce. Żywą dziewczynę, dodajmy. To przypadkowe, niezwykłe poznanie się bohaterów dopiero rozpoczyna serię tajemniczych, magicznych i momentami bardzo brutalnych zdarzeń.

Początkowo „Heaven. Miasto elfów” działało mi na nerwy. Sposób kreowania bohaterów, ich stereotypowe potraktowanie zarówno w zakresie zachowań jak i samego wyglądu, był po prostu nie do zniesienia. Podobnie jak próby odnalezienia się postaci w sytuacji równie niesamowitej jak brak serca, który nie kończy się zgonem. Z czasem jednak wady powieści zginęły pod pokładami zalet i tylko czasami – zwłaszcza w momentach, w których rozwiązania fabularne do złudzenia przypominały te z innych, zdecydowanie bardziej popularnych powieści – wybijałam się z rytmu i zamiast tkwić w spreparowanym dla czytelników świecie, zerkałam na trzymany w rękach tom z ukosa.

Trzeba bowiem przyznać, że utwór Marzi’ego może pochwalić się kilkoma rzadko spotykanymi cechami. Przede wszystkim, gdyby nie nachalnie wskazujący rozwiązanie akcji tytuł, odbiorca przez długi czas mógłby tkwić w przeświadczeniu, że obcuje z literaturą z okolic gatunku nie urban fantasy a realizmu magicznego. Niepewność zdarzeń i świata przedstawionego w powieści sprawiają, że przez większą część lektury doświadcza się czegoś mistycznego, a nie bezpośrednio fantastycznego. Nawet utracone serce wydaje się na początku bardziej metaforą niż faktem. Pamiętam, że podobnego napięcia wynikającego z wątpliwości, czy historia będzie zawierała element nadprzyrodzony czy nie (choć w większym natężeniu), doświadczyłam ostatnio przy pierwszym tomie cyklu C. J. Daugherty, „Wybrani”. Do tej pory zresztą myślę o tym tytule bardzo ciepło.

Jest w „Heaven” całkiem sporo metaforycznego potencjału – część udaje się wykorzystać, część nie wychodzi poza ową potencjalność. Przede wszystkim mam tutaj na myśli motyw znikającego fragmentu nieba (w mojej interpretacji stanowiącego symbol pogodzenia się z przeszłością) w kontekście nierozliczonych spraw głównych bohaterów. David wciąż nie może zapomnieć o rodzinnych dramatach i pozostawionej siostrze, więc „nowe życie”, które wiedzie nie jest tak naprawdę nowe. Z kolei Heaven próbuje odciąć się od własnych tragedii poprzez tworzenie dwóch światów do egzystencji. Jej niemożność zdecydowania się na jeden świadczy o niezdolności do ruszenia dalej, a więc braku akceptacji przeszłości. A tylko akceptując to, co było możemy myśleć o tym, co będzie.

Sama historia wydaje się dość interesująca, niemniej trudno opędzić od wrażenia wykorzystywania przez autora cudzego pomysłu. Nie mogę niestety wskazać konkretnego nawiązania, bowiem powieść, z której czerpie Marzi jest na tyle charakterystyczna i unikalna, że samo przywołanie jej tytułu zdradziłoby najważniejsze dla fabularnego twistu „Heaven” elementy. Muszę przyznać, że – jakkolwiek literatura młodzieżowa chętnie bazuje na istniejących już rozwiązaniach i nierzadko dokonuje po prostu twórczego przetworzenia wyeksploatowanych już tematów, co zwykle mi nie przeszkadza i co uważam raczej za swoistą formę licentia poetica – w tym przypadku podparcie własnego pomysłu już istniejącym wyjątkowo mi przeszkadzało. Myślę, że podobnie byłoby, gdybym czytała historię chłopca z blizną w kształcie błyskawicy na czole, napisaną przez kogoś innego niż J. K. Rowling.

Ostatecznie „Heaven. Miasto elfów” to bardzo dynamiczna historia, w której autor bardzo rzadko daje czytelnikowi odsapnąć. Dodatkowo wydała mi się wyjątkowo mroczna, jak na literaturę młodzieżową – wyrywane serca, ożywieńcy, bardzo katastroficzne podejście do ludzkiej egzystencji i miłości – a to uważam za sporą zaletę, świadczącą o zrozumieniu przez Marzi’ego wybranej grupy docelowej. Początkowo niepewny status świata przedstawionego dawał potencjał na znacznie więcej, jednak w finalnej formie „Heaven” okazuje się historią przede wszystkim nastrojową. Można zarzucić jej wtórność w wielu aspektach, niemniej właśnie niecodzienna atmosfera przedstawionego w powieści zimnego i tajemniczego Londynu sprawia, że warto sięgnąć po nią, a nie inny z konkurencyjnych tytułów.