Zgodnie ze swoim tytułem, książka nie jest długa – liczy niewiele ponad 200 stron, a w dodatku ma naprawdę sporą czcionkę i obszerne marginesy. Uzupełniona o ilustracje i wolne przestrzenie oraz gruby papier nie sprawia jednak wrażenia aż tak krótkiej. Kiedy więc po nią sięgałam, a nazwisko brytyjskiego naukowca łypało na mnie znad grafiki zanurzonego w kosmosie zegara, czułam się niepewna. Dam radę? Zrozumiem? Te pytania musiały jednak pozostać bez odpowiedzi. Dotyczyły przyszłości, a jak się później dowiedziałam, podróże do niej są możliwe jedynie w teorii.

„Jeszcze krótsza historia czasu” stara się w łatwy i przyjemny sposób opowiedzieć o najważniejszych odkryciach z dziedziny fizyki, jakie miały miejsce już od czasów starożytnej Grecji. Skupia się także na mnogości współczesnych teorii i dysonansach między nimi oraz tłumaczy, dlaczego istnieją zwolennicy różnych założeń i jak powstają kolejne idee. Dodatkowo zawiera w sobie nietypowe historie z życia wielkich naukowców oraz krótki słowniczek. Zasadą porządkującą wiedzę jest tutaj chronologia oraz wynikowość – jedno odkrycie pociąga za sobą drugie.

Jeżeli jednak sądzicie, że dzieło Stephena Hawkinga i Leonarda Mlodinowa jest tak dalece przystępne, że dotychczasowa jedynka z fizyki na szkolnym świadectwie zawstydzi się Waszą wiedzą i po latach sama zmieni w zgrabną szóstkę, to wyprowadzę Was z błędu. Chociaż „Jeszcze krótsza historia czasu” to nie naukowy bełkot, który są w stanie zrozumieć jedynie nieliczni, miewa momenty, w których wzrok przesuwa się po literach, wyrazach i zdaniach, ale nic z tego w mózgu nie zostaje. W takich chwilach sytuację ratują żarty ilustratora z dowcipnymi podpisami, albo i… nic. Niektórych idei po prostu nie da się tak łatwo zrozumieć bez choćby podstawowego wykształcenia kierunkowego lub lat zainteresowań połączonych z naturalną predyspozycją do przyswajania podobnych teorii.

Nie zmienia to jednak faktu, że książkę czyta się świetnie (paradoks). Fragmenty zbyt trudne rekompensowane są przez bogate przykłady i intrygujące opisy paradoksów fizyki. Ponadto duma, jaka w człowieku zostaje, gdy nagle pojmuje coś, co od dawien dawna spotykał w książkach czy filmach science fiction, ale nigdy nie rozumiał zasady działania tegoż czegoś – bezcenna. A czego w ogóle można się dowiedzieć? Kilku faktów o budowie wszechświata i jego rozszerzaniu się, co nieco o zakrzywianiu przestrzeni, wielkim wybuchu, czarnych dziurach, kwantowej grawitacji, tunelach czasoprzestrzennych i podróżach w czasie oraz wielu, wielu innych, o których przeciętny obywatel świata nigdy nie słyszał poza kinem w piątkowy wieczór.

Jeżeli drzemie w Was zainteresowanie podobnymi tematami, to „Jeszcze krótsza historia czasu” jest pozycją, którą po prostu musicie mieć. Uważajcie jednak, bo istnieje szansa, że wzbudzi w Was pewną tęsknotę i uczucie żalu, że nie wybraliście drogi ku naukowemu poznaniu świata. Jeżeli jednak liczycie na rozbudzenie zainteresowania, którego jeszcze w sobie nie macie, tylko dlatego, że opisywana książka przez pięć lat znajdowała się na liście bestsellerów w Stanach Zjednoczonych, to możecie się zawieść. To przystępny zbiór podstawowych odkryć z dziedziny fizyki, ale wciąż odkryć z dziedziny fizyki. Żeby coś od Hawkinga i Mlodinowa dostać, musicie coś dać – otwarty umysł i gotowość do kreatywnego, acz ścisłego myślenia.