Książeczka zahipnotyzowała mnie – niemal dosłownie! – estetyką postaci zgromadzonych na okładce. Różnego rodzaju stworki z gigantycznymi oczami mają w sobie coś niepokojącego, ale jednocześnie uspokajającego. Mimo wielu tygodni wpatrywania się w tę książkę wciąż nie mogę zdecydować, czy bardziej mnie rozczulają czy przerażają. Jedno jednak jest pewne – są absolutnie fenomenalne.

Tomik Kassjanowicz i Herby składa się z 11 historyjek dryfujących wokół tematyki zasypiania, snu, śnienia, braku snu itd. Można powiedzieć, że opowieści stanowią pewne studium przypadków. Jest historyjka o Stasiu, co zarzekał się, że nie zaśnie; Zosi, która tuliła do snu swoją lalkę, Olę; czy o Krystianie, który nie zauważył umykających godzin i się nie wyspał. Wszystkie lekkie i mimo nietypowego charakteru, odnoszące się do codzienności – czy to do codziennych zachowań, czy to najczęstszych sennych motywów.

Ostatnimi czasy literatura dla najmłodszych przechodzi sporą rewolucję, którą śledzę z ukontentowaniem. Zbieram – nie tylko z myślą o przyszłych potomkach, ale przede wszystkim – co ciekawsze tytuły dla dzieci, które budzą moje zainteresowanie. Tak w kolekcji znalazły się „Czerwony kapturek” (ilustracje: Paloma Valdivia) oraz „Śpiąca królewna” (ilustracje: Carmen Cardemil) autorstwa Gabrieli Mistral, a także „Chore historie” Gosi Kulik i Tomka Żarneckiego. „Raz, dwa, trzy, zaśnij ty!” wpisuje się w ten zestaw nietuzinkowych propozycji, które oswajają dzieci ze światem nie tylko tekstem i zawartą w nim historią, ale także wymagającymi pewnej interpretacji, czasami niepokojącymi ilustracjami.

Trzeba bowiem przyznać, że w utrzymanych w szarościach, błękitach i zieleniach rysunkach Herby jest coś, co każe myśleć o nich raczej jako o niestandardowych propozycjach dla najmłodszych, niż typowym przekazie. Jasne, gigantyczne oczy „potworków” z kart „Raz, dwa, trzy, zaśnij ty!” mają w sobie coś sennego, na przekór wszystkiemu uspokajającego, ale z drugiej strony nasuwają też skojarzenia z oniryzmem innego rodzaju, bliższym takiej „Koralinie”. W oczach bohaterów Herby można utonąć, zgubić się, zabłądzić. Takie oczy uczą dzieci innej wrażliwości, niż błękitne tęczówki lalek Barbie. A może tylko przesadzam?

W chłopczyku, którym opiekowałam się przez jakiś czas, „Raz, dwa, trzy, zaśnij ty!” nie wzbudziło większego zainteresowania. Po pobieżnym przejrzeniu książeczka została wyrwana z moich rąk i odrzucona. Przyznaję jednak, że nie było to dziecko zbyt chętne do czytania i przeglądania czegokolwiek, w czym nie było samochodzików albo świnki Peppy. Chociaż jednak estetycznie tomik został odrzucony, to jako lektura do snu, nawet w przypadku tegoż niesfornego brzdąca „Raz, dwa, trzy, zaśnij ty!” sprawdziło się wyśmienicie.

Trudno zresztą byłoby komukolwiek oprzeć się rytmicznej powtarzalności zgromadzonych w książeczce tekstów. Można nawet nie rozumieć słów, a i tak rymowanki Kassjanowicz ukołyszą człowieka do snu. Świetnie sprawdzają się także do śpiewania czy intonowania różnymi głosami. Bogactwo zabaw i gier słownych zaś sprawia, że „Raz, dwa, trzy, zaśnij ty!” może też wzbudzić zainteresowanie u nieco starszych amatorów bajek na dobranoc. Ja za dzieciaka byłabym wniebowzięta (zresztą, co będę kłamać, nawet teraz jestem).

Czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci – mówi stare ludowe przysłowie, które w kontekście bajek dla dzieci można byłoby przełożyć na: z jaką wrażliwością dziecko oswoisz, taką wrażliwość wykaże w przyszłości. Patrząc po aktualnych studentach z tą wrażliwością bywa naprawdę różnie. Chwytajcie się więc tak pięknych projektów, jak „Raz, dwa, trzy, zaśnij ty!” kurczowo i uczcie dzieci patrzeć i myśleć nieszablonowo, także poza błękitne oczy lalek Barbie.